Коррупсия зуҳуроти номатлуб
2024-08-05 08:16:14
Коррупсия яке аз масъалаҳои замони муосир ба ҳисоб рафта, он сади роҳи рушди инкишофи давлатҳо мегардад. Аз ин рӯ ҷомеъаи ҷаҳониро зарур омад, ки алайҳи ин зуҳуроти номатлуб чораҳои мушаххаси қонунӣ андешад. Барои пешгирӣ аз ҳама ҷинояткорӣ ва мубориза бо коррупсия, 31-уми октябри соли 2003 -юм Конвенсияи Созмони Милали Мутаҳид, зиддикоррупсия қабул гардида, санаи 9 декабри соли 2003 дар конфронси сиёсӣ зиёда аз 100 давлатӣ дунё ба Конвенсияи мазкур имзо гузоштанд. Ҳамин тавр бо ташаббуси Созмони Милали Мутаҳид ҳамасола 9 декабр ҳамчун Рӯзи ҷаҳонии мубориза бо коррупсия қайд карда мешавад.
Коррупсия ҳамчун зуҳуроти номатлуб имрӯз боиси ташвиши ҷиддии ҷомеаи ҷаҳонӣ гаштааст. Коррупсия низ дар қатори дигар хатарҳои глобалӣ ба мисли терроризм, экстремизм, гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, дар ҷомеаи шаҳрвандӣ ва ҳар як аъзои ҷомеа зарари назаррасӣ моддиву маънавӣ мерасонад. Вазифаҳои асосии пешгирӣ ва муқовимат ба коррупсия аз таъмини ҳимояи ҳуқуқу озодиҳо ва манфиатҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, ҷамъияту давлат аз коррупсия, амали сохтани асосҳои меъёрии ҳуқуқии пешгирӣ, ошкор ва барҳам додани ҳуқуқвайронкуниҳои коррупсионӣ, васеъ намудани татбиқи чораҳои пешгирикунанда дар самти мувоқимат ба коррупсия ва ҳамкорӣ бо сохторҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ иборат мебошад.
Дар қатори дигар чорабиниҳое, ки барои муқовимат ба коррупсия пешбинӣ шудаанд, нақши аз ҳама асосӣ ва муҳимро чораҳое мебозад, ки онҳо пеш аз ҳама ҷиҳати огоҳсозӣ ва пешгирӣ кардани ҳолатҳои коррупсионӣ ва ошкору аз байн бурдани сабабу шароитҳои ба коррупсия мусоидаткунанда равона карда мешаванд. Зеро бидуни ошкор кардани сарчашмаи пайдоиши хавфҳои коррупсионӣ ва омилҳои бавуҷудоварандаи он, мубориза алайҳи ин падидаи номатлуб мушкил мегардад.
Чи тавре, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар суханрониҳояш зимни вохӯрӣ бо кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ қайд намудаанд, ҳануз дар аҳди бостон калимаи “коррупсия” ба ислоҳи фасод, вайронкунанда, зараррасонанда ва фурухтани мансаб маънидод карда шуда, ҳамчун рафтор истифода намудани имкониятҳои мансаб ба манфияти шахсӣ фаҳмида мешуд ва афроди ба чунин амал даст зада, дар ҳамон давру замонҳо аз ҷониби аҳли ҷомеа маҳкум мегардиданд.
Дар кишвари мо ин раванд бо таҳияи маҷмӯи ташкилию ҳуқуқӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, ки ба пешгирӣ, ошкору бартараф кардани ҳолатҳои коррупсионӣ ва ташкили муборизаи судманди он равона шудаанд. Вазифаҳои асосии пешгирӣ ва муқовимат ба коррупсия аз таъмини ҳимояи ҳуқуқу озодиҳо ва манфиятҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, ҷамъияту давлат аз коррупсия, амали сохтани асосҳои меъёрии ҳуқуқӣ пешгирӣ ошкор ва барҳам додани ҳуқуқвайронкуниҳои коррупсионӣ, муносибсозии шакл, усул ва воситаҳои муқовимат ба коррупсия, васеъ намудани тадбиқи чораҳои пешгирикунанда дар самти муқовимат ба коррупсия ва ҳамкорӣ бо сохторҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ иборат мебошад.
Бо шарофати ташаббусҳои созандаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамаи ин заминаҳо дар кишвари мо фароҳам оварда шуда иштироки фаъоли тамоми шохаҳои ҳокимият ва ҷомеаи шаҳрвандӣ дар мубориза ба ин зуҳуроти номатлуб таъмин карда шудааст. Аз ҷумла, дар ин самт қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии ба талаботи замон ҷавобгӯ қабул шуда, ниҳоди махсусгардонидашудаи давлатӣ Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсия ва ниҳоди умумимилии – Шурои миллии муқовимат бо коррупсия таъсис дода шудаанд.
Коррупсия низ дар қатори дигар хатарҳои глобалӣ ба мисли терроризм, экстремизм, гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, дар ҷомеаи шаҳрвандӣ ба ҳар як аъзои ҷомеа зарари назарраси моддиву маънавӣ мерасонад. Албата бо боварӣ метавон гуфт, ки дар ин раванди зидди фасод дар баробари мақомоти ҳифзи ҳуқуқ аҳли фарҳангу адаб, чун адибону шоирон, коргардонҳо ва аҳли кормандони фарҳанг нақши муҳим гузошта, метавонанд дар зеҳни мардум афкори зиддикоррупсиониро бедор намоянд.
Агар ҳар як шаҳрванд ба хотири ободии Ватани азизамон ва пешрафти давлати соҳибистиқлоламон содиқонаву садоқат-мандона дар ин самт саҳмгузор бошем, то як андоза мо метавонем шидати коррупсияро дар ҷомеи имрӯза паст созем.
Бознашр аз сомонаи: vfarhang.tj
Коррупсия ҳамчун зуҳуроти номатлуб имрӯз боиси ташвиши ҷиддии ҷомеаи ҷаҳонӣ гаштааст. Коррупсия низ дар қатори дигар хатарҳои глобалӣ ба мисли терроризм, экстремизм, гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, дар ҷомеаи шаҳрвандӣ ва ҳар як аъзои ҷомеа зарари назаррасӣ моддиву маънавӣ мерасонад. Вазифаҳои асосии пешгирӣ ва муқовимат ба коррупсия аз таъмини ҳимояи ҳуқуқу озодиҳо ва манфиатҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, ҷамъияту давлат аз коррупсия, амали сохтани асосҳои меъёрии ҳуқуқии пешгирӣ, ошкор ва барҳам додани ҳуқуқвайронкуниҳои коррупсионӣ, васеъ намудани татбиқи чораҳои пешгирикунанда дар самти мувоқимат ба коррупсия ва ҳамкорӣ бо сохторҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ иборат мебошад.
Дар қатори дигар чорабиниҳое, ки барои муқовимат ба коррупсия пешбинӣ шудаанд, нақши аз ҳама асосӣ ва муҳимро чораҳое мебозад, ки онҳо пеш аз ҳама ҷиҳати огоҳсозӣ ва пешгирӣ кардани ҳолатҳои коррупсионӣ ва ошкору аз байн бурдани сабабу шароитҳои ба коррупсия мусоидаткунанда равона карда мешаванд. Зеро бидуни ошкор кардани сарчашмаи пайдоиши хавфҳои коррупсионӣ ва омилҳои бавуҷудоварандаи он, мубориза алайҳи ин падидаи номатлуб мушкил мегардад.
Чи тавре, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар суханрониҳояш зимни вохӯрӣ бо кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ қайд намудаанд, ҳануз дар аҳди бостон калимаи “коррупсия” ба ислоҳи фасод, вайронкунанда, зараррасонанда ва фурухтани мансаб маънидод карда шуда, ҳамчун рафтор истифода намудани имкониятҳои мансаб ба манфияти шахсӣ фаҳмида мешуд ва афроди ба чунин амал даст зада, дар ҳамон давру замонҳо аз ҷониби аҳли ҷомеа маҳкум мегардиданд.
Дар кишвари мо ин раванд бо таҳияи маҷмӯи ташкилию ҳуқуқӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, ки ба пешгирӣ, ошкору бартараф кардани ҳолатҳои коррупсионӣ ва ташкили муборизаи судманди он равона шудаанд. Вазифаҳои асосии пешгирӣ ва муқовимат ба коррупсия аз таъмини ҳимояи ҳуқуқу озодиҳо ва манфиятҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, ҷамъияту давлат аз коррупсия, амали сохтани асосҳои меъёрии ҳуқуқӣ пешгирӣ ошкор ва барҳам додани ҳуқуқвайронкуниҳои коррупсионӣ, муносибсозии шакл, усул ва воситаҳои муқовимат ба коррупсия, васеъ намудани тадбиқи чораҳои пешгирикунанда дар самти муқовимат ба коррупсия ва ҳамкорӣ бо сохторҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ иборат мебошад.
Бо шарофати ташаббусҳои созандаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамаи ин заминаҳо дар кишвари мо фароҳам оварда шуда иштироки фаъоли тамоми шохаҳои ҳокимият ва ҷомеаи шаҳрвандӣ дар мубориза ба ин зуҳуроти номатлуб таъмин карда шудааст. Аз ҷумла, дар ин самт қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии ба талаботи замон ҷавобгӯ қабул шуда, ниҳоди махсусгардонидашудаи давлатӣ Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсия ва ниҳоди умумимилии – Шурои миллии муқовимат бо коррупсия таъсис дода шудаанд.
Коррупсия низ дар қатори дигар хатарҳои глобалӣ ба мисли терроризм, экстремизм, гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, дар ҷомеаи шаҳрвандӣ ба ҳар як аъзои ҷомеа зарари назарраси моддиву маънавӣ мерасонад. Албата бо боварӣ метавон гуфт, ки дар ин раванди зидди фасод дар баробари мақомоти ҳифзи ҳуқуқ аҳли фарҳангу адаб, чун адибону шоирон, коргардонҳо ва аҳли кормандони фарҳанг нақши муҳим гузошта, метавонанд дар зеҳни мардум афкори зиддикоррупсиониро бедор намоянд.
Агар ҳар як шаҳрванд ба хотири ободии Ватани азизамон ва пешрафти давлати соҳибистиқлоламон содиқонаву садоқат-мандона дар ин самт саҳмгузор бошем, то як андоза мо метавонем шидати коррупсияро дар ҷомеи имрӯза паст созем.
Бознашр аз сомонаи: vfarhang.tj